Maria Callas & opera, onlosmakelijk met elkaar verbonden

Maria Anna Sofia Cecilia Kalogeropoulos, la divina. Haar volledige en officiële naam zal weinig mensen iets zeggen. Dat is heel anders met de naam waaronder ze optrad: Maria Callas. Het hoeft geen betoog dat zij de bekendste (opera)zangeres was na de Tweede Wereldoorlog en ook werd gewaardeerd door anderen dan het operapubliek. Wie was Maria Callas en waarom werd juist zij zo op handen gedragen dat ze de bijnaam ‘La Divina’, wat ‘de goddelijke’ betekent, kreeg? Maar eerst het ontstaan van de opera.

De geschiedenis van de opera

Wanneer is de opera ontstaan? De opera is waarschijnlijk ontstaan rond 1600 in Florence. Het was de tijd van de renaissance en in Italië was er belangstelling voor alles wat te maken had met de cultuur en kunst van de oude Grieken en Romeinen. De elite van de stad vormde clubs waarin ieder aspect van het leven van de vervlogen tijden werd besproken. Naar verluidt ontstond in een van deze groepen het idee om muziek en teksten te maken voor de oude Griekse tragedies. Vincenzo Galilei, de vader van de wereldberoemde geleerde Galileo, was lid van deze club.

Waarschijnlijk werden ze geïnspireerd door de vele koren die gebruikt werden in het opvoeren van een tragedie bij de Grieken. De eerste opera was een verhaal over de nimf Dafne die wou ontkomen aan de avances van de god Apollo. Dit werk is verloren gegaan. Uit die tijd stamt ook het werk van Claudio Monteverdi. Zijn L’Orfeo (1607) wordt nog af en toe opgevoerd. Het maakt duidelijk hoe de opera in die tijd werd gezien. Vrijwel gedurende de hele opera is er vooral sprake van het ‘opzeggen’ van teksten. Alleen bij grote emotie wordt er gezongen.

Opera Maria Callas

De tijd van de castraten

Een eeuw later draaide het bij de opera niet meer zozeer om het verhaal maar om de kwaliteit van de zang en de muziek. Jongemannen die extreem getalenteerd waren, werden gecastreerd zodat ze een hoge en heldere stem zouden behouden. Daarna zou hun hele leven aan de opera zijn gewijd en door training bouwden ze hun stem nog verder uit. De opera’s in die tijd hadden ook maar weinig inhoud, alles draaide om de muzikaliteit. Vivaldi en Porpora schreven opera’s die vooral bedoeld waren voor de muzikale krachtpatsers van die tijd. Slechts iemand als Händel gaf zijn opera’s ook nog enige inhoud naast de muzikaliteit die ook hij inbouwde.

Mozart, de revolutionair

Mozart had een enorme invloed op de opera en dat is nog steeds te zien in opera’s die rond en na zijn tijd zijn geschreven. Wat was de invloed van Mozart op de opera dan precies? Deze componist voerde de dramatiek in de opera toe. Het was niet alleen meer een kwestie van muziek en zang, er moest ook van alles gebeuren op het toneel. In feite maakte Mozart van de opera wat we tegenwoordig een gezongen film zouden noemen.

Ook nam Mozart een andere beslissing die de opera voor altijd veranderde. Voor rollen waar eerder de hoge stem van een castraat noodzakelijk was, koos Mozart voor het logische alternatief. Hij liet de rol door een vrouw zingen. Overigens was dat dan wel een vrouw die doorging voor een jongen. Zo ontstond de vreemde situatie dat sommige rollen gezongen werden door vrouwen, die als jongens waren gekleed voor de show en dan vrouwenkleding droegen op het toneel als de rol daarom vroeg. Het duurde nog vele jaren voordat vrouwen de rollen in opera’s konden spelen die voor hen waren bedoeld.

Wie was Maria Callas? Een korte Maria Callas biografie

Callas werd in 1923 geboren in New York als dochter van een Griekse immigrant. Haar achternaam werd in eerste instantie afgekort naar Kalos en later verbasterd tot Callas. In 1937 reisde ze terug naar Griekenland met haar moeder. Ze kreeg een zangopleiding aan het Grieks Nationaal conservatorium en later aan het destijds zeer befaamde Atheens conservatorium. Haar eerste zanglerares in Griekenland besloot dat ze geen alt was maar een dramatische sopraan. In 1942 zong ze de hoofdrol in Tosca. Tien jaar later was ze wereldberoemd en werd de beste operazangeres ooit genoemd.

Giovanni Battista Meneghini

Ze trouwde in 1949 met een oudere rijke industrieel met de naam Giovanni Battista Meneghini. Omdat er commentaar was geweest op haar postuur,  viel ze in de jaren 1953 en 1954 bijna 40 kilo af. Nadien zou ze altijd slank blijven en werd dat ook haar handelsmerk.

Maria Callas en Onassis

Het huwelijk eindigde in 1959 waarna Callas een liefdesverhouding kreeg met de Griekse scheepsmagnaat Ari Onassis. De band tussen Maria Callas en Onassis heeft velen geïntrigeerd. Hij zag haar als zijn trofee en kocht een appartement voor haar in Parijs. Hoewel weinig mensen het weten, kreeg Maria Callas in 1960 een kind met Onassis. Het jongetje stierf echter binnen enkele uren een natuurlijke dood.

Maria Callas’ doodsoorzaak

Onassis ruilde Callas in 1968 in voor de weduwe van de vermoorde Amerikaanse president: Jacqueline Kennedy. Callas trok zich terug in haar appartement in Parijs. Een laatste afscheidstournee vond plaats in 1973 en 1974. Ze trad onder meer op in Amsterdam op 11 december 1973 voor een enthousiast publiek. Omdat ze vrij jong stierf, vragen velen zich af wat de doodsoorzaak van Maria Callas was. Op 16 september 1977 overleed ze aan een hartaanval in Parijs. Zo kwam er een einde aan het tragische leven van Maria Callas.

Uitgebreider over haar leven lezen? Dat kan met deze veel geprezen biografie van Arianna Huffington:

Wat maakte Maria Callas zo bijzonder?

In haar topjaren was haar muzikaliteit ongeëvenaard volgens de kenners. Maar Callas was zo bijzonder omdat ze in haar stem de dramatiek had die zo bij opera’s paste. Zij leek geschapen voor de 19e-eeuwse opera’s van Verdi en Bellini. Ze zong ook andere liederen waarvan er meerdere op de grammofoonplaat werden vastgelegd, zoals het Avé Maria. Zangpedagogen verklaarden dat Callas een zeker timbre in haar stem had waardoor ze altijd herkenbaar was. In het laatste gedeelte van haar carrière overkwam haar een aantal keren de nachtmerrie van iedere operazanger(es). Ze moest tijdens het optreden stoppen, omdat ze problemen kreeg met haar stem.

De meest indrukwekkende rollen van Callas

Er wordt gezegd dat voor Callas bij een opera altijd de componist de meeste aandacht kreeg, maar dat wie Callas ooit in levende lijve had gezien, besefte dat zij de opera had overgenomen. Haar meest indrukwekkende rol was wellicht Norma, die ze over de hele wereld heeft gezongen. In deze opera van twee bedrijven is Norma een Gallische opperpriesteres die in het geheim twee kinderen heeft van een Romeinse proconsul. Het is een verhaal van onmogelijke liefde die niet anders dan dramatisch kan eindigen.

Ook in andere opera’s zoals die van Verdi en Puccini zong ze onvergetelijke hoofdrollen. Veel werk is vastgelegd door haar vaste platenmaatschappij EMI, maar de kenners zeggen dat het vrijwel nooit lukte om de echte klasse van Callas te laten horen. Misschien is Madame Butterfly uit 1955 wel de beste opname die er ooit van haar is gemaakt.

Wat is het bekendste nummer van Maria Callas?

Maria Callas is zeer bekend geworden door haar vertolking van het Avé Maria. Dat is beslist het bekendste nummer van deze operazangeres. Er zijn verschillende cd’s verkrijgbaar met haar beste nummers, waar Madame Butterfly en het Avé Maria eigenlijk altijd op te vinden zijn.

Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst, ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product. 

Aantal keer gelezen: 4242

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *