Albrecht Dürer, kunst en kitsch

Het klinkt als een roman maar is realiteit. In 2017 koopt een Amerikaan, die anoniem wenst te blijven, een pentekening op een plaatselijke rommelmarkt voor $ 30. Hij is onder de indruk van de kwaliteit van de tekening en toont deze aan meerdere kunsthandelaren. Die zien echter weinig in het werk. Bij toeval laat hij de tekening ook zien aan een kennis op een verjaardag. Deze denkt dat er sprake is van een goede vervalsing, maar is bereid deze Madonna met kind te laten onderzoeken.

Een onbekend werk van Albrecht Dürer duikt op

Gedurende een paar jaar kijken experts naar deze tekening. Alles wordt onderzocht, de ouderdom van het papier, de gebruikte inkt en het watermerk in het papier. De conclusie verbaast de kunstwereld, want niemand had verwacht dat er een onbekend werk van Albrecht Dürer zou opduiken. Deze pentekening wordt opgenomen in de officiële catalogus van diens werk. Binnenkort zal de tekening worden geveild in Londen. De vraagprijs is $ 50 miljoen. Bij het onderzoek is ook nagegaan op welke manier deze tekening in de VS is terechtgekomen. Waarschijnlijk is deze rond 1900 in Parijs verkocht aan een Amerikaanse familie en later via een boedelverkoop op de markt beland. Maar wie was Albrecht Dürer eigenlijk?

Een van de bekendste kunstenaars uit de renaissance

In 1471 wordt Albrecht Dürer geboren in Neurenberg. Zijn vader is een Hongaarse goudsmid, die een paar jaar eerder naar Duitsland is gekomen. Het echtpaar krijgt in totaal 18 kinderen, maar slechts 3 bereiken de volwassen leeftijd, ook Albrecht die naar zijn vader is genoemd. Het is de bedoeling dat Albrecht het beroep van zijn vader zal overnemen. Maar al op 14-jarige leeftijd maakt Albrecht Dürer junior een zelfportret dat van een dergelijke kwaliteit is, dat zijn vader hem als leerling naar Michael Wolgemuth stuurt, een schilder en boekillustrator.

Hoe werd Albrecht Dürer bekend?

Michael Wolgemuth is de bekendste kunstenaar van zijn tijd en accepteert de jonge Dürer als leerling. Het is een moeilijke tijd voor Europa, omdat de pest regelmatig over het continent gaat. Maar de renaissance is ook begonnen, vooral in Italië. Schilders en andere kunstenaars worden geïnspireerd door de kunst uit de oudheid, zoals de Griekse en Romeinse cultuur. In de schilderkunst en bij het maken van gravures, worden zaken als perspectief, schaduw en kleurgebruik weer toegepast om zeer realistische beelden te scheppen. Dürer wordt een van de invloedrijkste kunstenaars van zijn tijd. Niet alleen in Duitsland, maar ook in Italië.

Ook reist hij naar Nederland en België, in die tijd nog onderdeel van het rijk van Karel V. Dürer krijgt opdrachten van keizers en koningen en is zo beroemd in zijn eigen tijd dat de keizer hem auteursrecht schenkt op al zijn prenten om namaak te voorkomen.

Wat maakte Dürer vooral?

Gedurende zijn carrière maakte hij schilderijen, tekeningen, maar ook houtsneden en kopergravures. Vooral de laatste konden eenvoudig worden verveelvoudigd. Dat kwam goed uit omdat de boekdrukkunst ook steeds efficiënter werd. Met de hand geschreven boeken (vaak door monniken) werden steeds minder gemaakt. Dürer was ook een veelzijdig technicus. Zo ontwierp hij een vesting die bestand zou moeten zijn tegen de kanonnen die in zijn tijd ook tot ontwikkeling kwamen. Het ontwerp was erg zwaar en duur en werd nooit in de praktijk getest. Alleen Sittard koos voor een soort goedkope ‘Dürer’ ter bescherming van de stad.

Zijn laatste jaren bracht hij door in zijn geboortestad Neurenberg, waar hij een groot huis annex atelier liet bouwen. Vandaag de dag is het Albrecht Dürer huis te bezichtigen.

De bekendste werken van Albrecht Dürer

Hieronder vind je de bekendste werken van Albrecht Dürer op een rij.

1. Biddende handen

De schets dateert uit 1508 en was bedoeld als studie voor een altaar dat later door brand is verwoest. De oorspronkelijke tekening werd door Dürer op blauw papier gemaakt. Het is in de Christelijke wereld een van de symbolen voor vroomheid geworden en ontelbare malen gereproduceerd. Net als andere kunstenaars in de middeleeuwen gebruikte Dürer veel christelijke motieven, maar in zijn laatste jaren werd hij humanist.

2. Melencolia 1

Van deze gravure zijn meerdere afdrukken gemaakt die in diverse musea en particuliere verzamelingen zijn terecht gekomen. Het beeld toont een gevleugelde figuur die bedroefd ten midden van een aantal voorwerpen zit waarvan de betekenis vandaag de dag onbekend is. Er is ook nooit een nummer twee gevolgd.

3. De jonge haas

In deze aquarel toont Dürer zijn meesterschap als het op details aankomt. Een haas is per definitie een onrustig dier, maar in het beeld dat Dürer heeft vervaardigd lijkt deze voor een moment tot rust te komen. De ogen zijn geschilderd met een techniek die hij later veel vaker zou tonen. Er is een weerspiegeling in te zien waardoor deze extra vitaliteit krijgen.

4. Adam en Eva

Na een verblijf in Italië besloot Dürer in een schilderij de ideale menselijke figuren af te beelden. Het schilderij toont Adam en Eva omringd door symbolische dieren. Dit is het eerste schilderij in Duitsland waarop mensen zijn afgebeeld op werkelijke grootte en met gevoel voor de juiste verhoudingen. Het dateert uit 1507.

5. Portret van keizer Maximiliaan I

De keizer was wellicht de meest machtige beschermheer van Dürer. Het portret werd 2 jaar na de dood van Maximiliaan vervaardigd. Het toont de keizer met grijze haren en in dure kleding. In zijn hand houdt hij een granaatappel wat symbolisch is voor de voorspoed in het keizerrijk. Maximiliaan I hechtte zeer aan een goed imago. Dit portret is het laatste dat van hem werd gemaakt.

6. Rinoceros

Dürer maakte een houtsnede van een pantserneushoorn en deze werd tot ver in de 18e eeuw als de meest levensechte afbeelding gezien die er in Europa beschikbaar was. Naar verluidt was het dier in eerste instantie naar Lissabon vervoerd en daarna cadeau gedaan aan de paus. Dürer heeft de neushoorn nooit met eigen ogen gezien, maar baseerde zich op een schets van een onbekende tekenaar.

Waar kan je het werk van Dürer gaan bekijken?

De prenten van Dürer zijn over heel Europa verspreid en ook in de VS terecht gekomen. In Nederland bezit Museum Boijmans en Beuningen enkele van zijn minder bekende werken. Ook het Teylers museum heeft prenten van Dürer in depot. De meest bekende werken zoals die ook hierboven zijn genoemd, bevinden zich in Wenen, München, Praag en Madrid. Bezoek je binnenkort een van deze steden, dan is het beslist de moeite waard om de kunst van deze oude meester te gaan bewonderen.

In Neurenberg vind je ook het Albrecht Durer-huis, daar kom je meer te weten over zijn leven. Het museum is gevestigd in een oud vakwerkhuis, het huis waar Dürer op oudere leeftijd kwam te wonen. In dit museum is geen origineel werk van Dürer te bewonderen.

Albrecht Dürer boeken

Op zoek naar alle werken van Albrecht Dürer? Er zijn verschillende boeken beschikbaar waarin zijn complete werken zijn opgenomen. Hieronder vind je de meest verkochte boeken over Albrecht Dürer, zoals een boek met al zijn houtsnijwerken en een boek over zijn reis door Nederland.

Albrecht Dürer potloden

Ook de beroemde aquarelpotloden zijn naar Albrecht Dürer genoemd. Tekenen en schilderen als Albrecht Dürer? Met een beetje talent en de onderstaande Albrecht Dürer potloden lukt dat vast.

De aquarelpotloden staan erom bekend dat ze mooi uitvloeien en perfect dekken. Het eindresultaat mag er dan ook altijd naar zijn.

Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst, dan ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product. 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *