Wat weet jij eigenlijk over Salvador Dali? Deze surrealistische schilder werd in de vorige eeuw wereldberoemd. Als kunstliefhebber zal je een Dali uit duizenden herkennen. Maar wat weten we eigenlijk over de schilder zelf? En wat zijn nu precies de bekendste werken van Dali? Hieronder 10 leuke weetjes over Dali en zijn bekendste werken op een rij.
Inhoudsopgave
10 leuke weetjes over Dali
Dali werd geboren op 11 mei 1904 in het Spaanse plaatsje Figueres. Hij begon al op jonge leeftijd te schilderen en zou al snel furore maken.
1. Hoe werd Dali bekend?
Salvador Dali was een wonderkind. Hij was 6 jaar toen hij zijn eerste schilderij maakte en het talent was onmiskenbaar. Toen hij 10 jaar was, werd hij naar een privéschool gestuurd. Daar maakte hij een aantal moderne schilderijen. Hij kreeg ook de kans om die tentoon te stellen. Na de privéschool ging hij naar de kunstacademie in Madrid. Daar maakte hij drie schilderijen waarmee hij naam maakte. Overigens was Dali een vrij zelfingenomen persoon die graag erover sprak hoe je een genie zou kunnen worden. Op zijn zevende wilde hij Napoleon worden en hoe ouder hij werd, hoe meer zijn grootheidswaanzin groeide. In een eerder tijdperk had men wellicht tegen hem opgekeken, nu werd hij vooral als provocerend gezien.
2. Dalí had een bijzondere fascinatie voor eten.
Als je een aantal van zijn schilderijen bekijkt, zal je het meteen beseffen. Eten is wel erg vaak het onderwerp van zijn schilderijen. Of het nu spiegeleieren zijn of camembert, op veel van zijn schilderijen is wel eten terug te vinden. Dat heeft waarschijnlijk te maken met zijn Catalaanse afkomst. Van een Catalaan zegt men ook wel dat hij alleen gelooft in dingen die je kunt eten, zien, horen, aanraken, ruiken en voelen. Een bekende uitspraak van Dalí was: ‘Ik weet wat ik eet, maar ik weet niet wat ik doe.
3. Zijn surrealistische schilderijen zijn gebaseerd op ware gebeurtenissen.
Hoewel de voorstellingen van Dalí vaak behoorlijk onecht aandoen, zijn ze allen gebaseerd op herinneringen van Dali zelf. Als je bijvoorbeeld kijkt naar de vleugel op de rotsen tussen de cipressen, dan is dat een herinnering aan een openluchtconcert bij vrienden van Dali, de Pichots, waarbij Pepito hoog op de heuvel op zijn vleugel speelde. In diverse schilderijen van Dali zal je een vleugel zien, die uiteindelijk dus gebaseerd is op Dali’s herinnering aan deze openluchtconcerten. Gebeurtenissen die grote indruk op hem maakten, verwerkte hij graag in zijn schilderijen.
4. Dali en zijn muze: liefde op het eerste gezicht.
Dali was een uitgelezen verteller en kon je van alles op de mouw spelden. Niemand wist dan ook echt iets over zijn liefdesleven, tot Gala. Zij was de vrouw van de Franse dichter Paul Eluard. Samen met haar man en enkele andere vrienden bezocht ze Dali in de zomer van 1929 in Portlligat. Dat moment bleek fataal voor het eerste huwelijk van Gala, tussen haar en Salvador was het liefde op het eerste gezicht. Het was voor het eerst dat echtscheiding was toegestaan in Spanje en Salvador en Gala huwden in 1934 voor de wet. Pas in 1958 werd hun liefde bezegeld met een kerkelijk huwelijk, pas na de dood van Paul Éluard. Het was een open relatie. Gala ging meerdere keren vreemd, maar Salvador vergaf haar alles. Ook hij maakte af en toe ‘tripjes’. De liefde tussen hen beide was zo belangrijk voor Dali dat hij veel schilderijen niet alleen met zijn eigen naam, maar ook met die van Gala ondertekende.
5. Dali was een echte kattenliefhebber.
Men zei en zegt heel veel dingen over Dalí, maar dat hij een echte liefhebber van katten was, hoor je maar zelden. In ons artikel over Katten in de kunst kon je al lezen dat Dalí zelfs een ocelot heeft gehouden. Ook voor die tijd was dat een opvallende keuze en er is een incident bekend waarbij hij de ocelot meenam naar een diner. Een van de gasten schrok behoorlijk van het dier, maar Dali stelde haar gerust door te zeggen dat de strepen er gewoon op geverfd waren en dat het eigenlijk maar een simpele huiskat was. Dali had sowieso iets op met dieren en hij werd zelfs een keer gesignaleerd met een miereneter aan de lijn. Dat was echter niet zijn eigen huisdier.
6. Dali betaalde zijn secretaresses uit in commissie.
Een normaal salaris vond Dalí eigenlijk maar niets. Daarom heeft hij zijn secretaresses destijds voorgesteld om hen uit te betalen in commissie. In eerste instantie was dat een hongerloon, maar na een tijdje zou deze afspraak de secretaresses tot miljonairs maken.
7. Dali was dol op geld.
Het voorbeeld hierboven laat al een beetje zien dat Dalí op zijn minst krenterig te noemen was. Dat hij zijn secretaresses miljonair zou maken, is waarschijnlijk geen moment in zijn gedachten opgekomen. Hij hield niet van rekeningen en lichtte mensen op allerlei manieren op. Wanneer men hem in een restaurant de rekening bracht, krabbelde hij graag een schets achterop de cheque. Zo zou de cheque nooit geïnd worden, een originele Dalí verscheur je immers niet zomaar. Maar ook tegenover klanten die kunst kochten, kwam hij met de mooiste verhalen. Zo zou een bepaald schilderij zo duur zijn, omdat hij de verf had gemengd met wespenvergif. Daar was niets van waar, maar de klant legde het bedrag ervoor neer.
8. Dali was commercieel ingesteld.
Herken jij het Chupa Chups-logo ook uit duizenden? Dit logo is al veel ouder dan je denkt en in al die jaren werd het nauwelijks aangepast. De ontwerper van het logo? Dali! Zijn collega’s noemden hem vaak spottend de ‘Avida-dollar’. Avida is een anagram van Salvador Dali’s naam, maar in het Spaans betekent dit woord ook wel ‘hebberig’. Het hield zeker niet op bij het Chupa Chups-logo, maar hij ontwierp bijvoorbeeld ook het logo voor het Eurovisie Songfestival van 1969 en verscheen in allerlei reclames, of dat nu voor chocolade of voor cognac was.
9. Er is ook een sieradencollectie van Dali.
Dali was werkelijk een genie en blijkbaar van alle markten thuis. Zo ontwierp hij ook een sieradencollectie: Dali Joies. Salvador Dali maakte de ontwerpen voor de stukken op papier, zeer detaillistisch en precies. De sieraden werden in New York vervaardigd onder nauw toezicht van Dali zelf. In 1958 kwamen de sieraden in het bezit van The Owen Cheatham Foundation, die de juwelencollectie uitleende, zodat er geld ingezameld kon worden met tentoonstellingen door diverse organisatie. Uiteindelijk kwam de collectie terecht bij het Virginia Museum of Fine Arts in Richmond. De collectie ging geleidelijk van hand tot hand tot ermee ingestemd werd die aan de Gala-Salvador Dalí Foundation te verkopen.
De kroon op zijn werk in deze collectie is El Cor Reial, oftewel Het Koninklijk Hart. Het mechanische hart werd gewijd aan de kroning van Elizabeth II, maar het verhaal gaat ook wel dat hij het speciaal voor Gala ontwierp. Hij zou haar gevraagd hebben: ‘Wat wil je, hartje? Wat wens je, hartje?’, zoals zijn moeder hem altijd vroeg. Gala zou geantwoord hebben: ‘Een kloppend hart van robijnen!’
10. Dali maskers zijn tegen de wens van de erfgenamen.
Dali was vooral bekend vanwege zijn markante snor. Zelfs na zijn dood zou deze nog fier rechtop staan, zeiden juridische onderzoekers. Het lichaam diende namelijk opgegraven te worden voor een DNA-test. De Dali maskers kwamen in trek na de Netflix-serie La casa de papel. Een Dali masker wordt gekenmerkt door een bijzondere snor, maar ook door grote ogen, die Dali regelmatig opzette voor foto’s. De erfgenamen van Dali hebben geprobeerd om de maskers uit de handel te krijgen wegens schending op portretrecht, maar de maskers gaan nog steeds als warme broodjes over de toonbank.
De bekendste werken van Dali
Hieronder vind je de bekendste werken van Dali.
1. De volharding der herinnering
De volharding der herinnering, of zoals de Engelsen zeggen, The Persistance of Memory, is vandaag de dag te bewonderen in het Museum of Modern Art in New York. Dit schilderij met slappe klokken is wereldberoemd en waarschijnlijk het bekendste werk van Dali. Even in de schoenen van Dali staan? Dit beroemde kunstwerk is ook beschikbaar in schilderen op nummer.
2. De verzoeking van de Heilige Antonius
Dit surrealistische schilderij maakte Dali in 1946. Het wordt ook wel De beproeving van de Heilige Antonius genoemd. Dali schilderde dit schilderij voor een wedstrijd. Hoewel hij niet won, stond het schilderij wel meteen flink in de belangstelling.
3. Soft Construction with Boiled Beans (Premonition of Civil War)
Dit schilderij van Dali stamt van net voor de Spaanse Burgeroorlog en ademt al iets van de dreigende sfeer uit. Er is een monsterlijk wezen afgebeeld dat alles vernietigt wat er op zijn pad komt, ook de bonen die op de grond liggen. Deze bonen staan symbool voor de arme arbeiders.
Het duurste schilderij van Dali
Dali schilderde in 1929 een portret van Paul Eluard, de toenmalige echtgenoot van Gala. Door een anonieme koper werd er in 2016 een bedrag van circa 16 miljoen euro neergelegd voor dit schilderij.
Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst, ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product.
Rosalyn is schrijfster en vertaalster. Zij is de drijvende kracht achter Art Insite en zorgt voor waardevolle content. Heb je vragen of wil je een vermelding op onze website? Neem dan contact met haar op via het contactformulier.