Michelangelo is misschien wel de bekendste kunstenaar aller tijden. Maar wie was hij nu eigenlijk en hoe maakte hij carrière? Hoe oud was Michelangelo toen hij stierf? En wat zijn de bekendste werken van Michelangelo. In dit artikel nemen we je mee naar de Italiaanse renaissance.
Inhoudsopgave
Schandaal in Florida
Het is maart 2023. In Florida (VS) wordt de directrice van een school voor de keuze gesteld: ontslag nemen of anders ontslagen worden. Hope Carrasquilla, die bijna een jaar de leiding geeft aan de school besluit zelf te vertrekken. Wat is er gebeurd? Tijdens een les in esthetica heeft ze de leerlingen een foto laten zien van het beeldhouwwerk David van Michelangelo. Het is wellicht een van de bekendste kunstwerken in de menselijke geschiedenis. De vader van een van de leerlingen ziet het echter als blootstelling aan pornografie. Ook de ouders van twee andere leerlingen zijn niet gelukkig met de gang van zaken. Het bestuur van de school besluit in te grijpen. Zou Michelangelo zelf hebben kunnen vermoeden dat zijn werk 600 jaar na dato zo omstreden zou kunnen zijn?
Wie was Michelangelo?
Hoewel hij tijdens zijn leven al als een der grootsten in de kunst werd gezien, moest Michelangelo wel degelijk op zijn tellen passen. Zijn grootste opdrachtgever was zonder meer de RK-kerk. Niet iedereen was binnen die conservatieve instelling gecharmeerd van de leefwijze van de meester. Michelangelo trouwde niet, maar had wel een jonge adellijke bewonderaar. Zijn bewondering voor het manlijk lichaam was overduidelijk in de meest bekende werken van zijn hand: David en de schepping van Adam. Dat laatste werk, een fresco in de koepel van de Sixtijnse kapel is een van de meest gebruikte afbeeldingen uit de totale kunstwereld. Wie was Michelangelo?
De jeugd van Michelangelo di Leonardo Buonarroti Simoni
De zoon van Ludovico di Leonardo Buonarroti Simoni zou in de kunstwereld met zijn voornaam worden aangeduid. Hij leefde van 1475 tot en met 1564 en wordt beschouwd als een van de grootsten van de Italiaanse renaissance. De familie van Michelangelo was rijk, zijn vader was koopman en burgermeester. Een carrière als kunstenaar lag derhalve niet voor de hand, omdat de sociale status van dat beroep niet hoog was. Maar de jonge Michelangelo had weinig interesse in school en tekende bijna de gehele dag.
Ondanks de tegenstand van zijn vader wist hij zijn zin door te drijven en op 13-jarige leeftijd ging hij in de leer bij Bertoldo di Giovanni, een pupil van Donatelli. Hoewel hij naast beeldhouwer ook kunstschilder, architect en dichter was, maakte Michelangelo er geen geheim van dat zijn belangstelling vooral uitging naar de beeldhouwkunst. Dat hij zijn artistieke ambities kon ontplooien, hield ook verband met de bescherming door Lorenzo I de Medici. Dankzij hem, de meest machtige en beruchte man in Florence, kwam Michelangelo in contact met vooraanstaande geleerden en kunstenaars in de stad. Ook had hij toegang tot de oudheidkundige werken in de tuin van het klooster van San Marco, een verzameling die inspiratie vormde voor de renaissance.
De carrière van Michelangelo
Na de dood van Lorenzo de Medici veranderde het culturele klimaat in Florence. De Dominicaanse orde die de macht overnam, had maar weinig op met pracht en praal in de kunst. Michelangelo vetrok naar Bologna en later voor de eerste keer naar Rome. Gedurende zijn eerste verblijf in de hoofdstad maakte hij twee beroemde beelden: Bacchus en een Pietà. Die laatste beeldengroep staat nu in een van de zijkapellen van de Sint Pieter. Michelangelo zou daarna nog driemaal een Pietà maken.
In 1501 keerde hij terug naar Florence waar hij meerdere opdrachten kreeg, onder andere het beeld van David. Samen met een andere grootheid uit die tijd, Leonardo da Vinci kreeg hij de opdracht voor fresco’s in het Palazzo Vecchio. Om onduidelijke redenen werd het werk door beide kunstenaars niet uitgevoerd en bestaan er alleen schetsen van. Omdat hij inmiddels tot de bekendste meesters van zijn tijd behoorde werd hij regelmatig naar Rome geroepen. Paus Julius II vroeg hem zijn grafmonument te ontwerpen. Dat duurde uiteindelijk bijna 45 jaar om te voltooien. Een andere pauselijk opdracht voor een fresco op de muur van de Sixtijnse kapel leverde het meest beroemde schilderwerk van Michelangelo op: de schepping van Adam.
In 1534 vestigde hij zich definitief in Rome. De nieuwe Paus, Paulus III nam hem onmiddellijk in dienst. Gedurende de laatste 30 jaar van zijn leven kreeg hij diverse en veelzijdige opdrachten. Zo maakte hij het fresco ‘Het laatste oordeel’ in de Sixtijnse kapel. Ook kreeg hij als zevende architect op rij de opdracht om de Sint Pieter uit te breiden. Dat werd pas na zijn dood voltooid. Een ander architectonisch werk is het Piazza del Campidoglio in Rome.
De dood van Michelangelo
In 1564 overleed de meester op een voor die tijd zeer eerbiedwaardige leeftijd van 89 jaar. Vasari ontwierp een praalgraf voor hem dat te zien is in de Basilica de Sante Croce in Florence. Tijdens zijn leven werd hij geëerd en bewonderd als kunstenaar. Men noemde hem Il divino Michelangelo oftewel de goddelijke Michelangelo. Ook sindsdien wordt hij beschouwd als een van de grootste uit de Italiaanse renaissance. In Florida is men het daar niet overal mee eens.
De 8 bekendste werken van Michelangelo
Wat zijn de bekendste werken van Michelangelo? Hier vind je een selectie, van zijn bekendste beeldhouwwerk tot zijn bekendste schilderij.
1. David – 1504
Het beeld stelt David voor met de slinger over de schouder op weg naar het gevecht met Goliath. De hoogte is 5,17 meter en het materiaal is een blok marmer. Het standbeeld staat beschermd tegen weersinvloeden in de Accademia in Florence. Op de piazza del Signoria, de vroegere standplaats, staat nu een replica.
2. De schepping van Adam – 1512
Wat is het beroemdste schilderij van Michelangelo? Dit is zonder twijfel De schepping van Adam. Dit fresco is de vierde in rij van het boek Genesis en is te zien in de Sixtijnse kapel. Het verbeeldt het moment dat God het leven in Adam blaast.
3. Het laatste oordeel – 1541
Ook dit fresco is te zien in de Sixtijnse kapel en werd in opdracht van de paus door Michelangelo gemaakt.
4. Pietà – 1499
Dit beeld werd besteld door de Franse kardinaal Jean Bilhères de Lagraulas toen Michelangelo 23 was. Het was waarschijnlijk bedoeld als grafmonument, maar staat nu in een kapel van de Sint Pieter in Vaticaanstad.
5. Mozes – 1515
Michelangelo maakte dit marmeren standbeeld van Mozes tussen 1513 en 1515. Het is te zien in de basiliek San Pietro in Vincoli in Rome. Mozes lijkt hoorns te dragen. Dat is het gevolg van een foutieve bijbelvertaling in de 15e eeuw waarbij ‘de stralende’ werd vertaald als ‘de gehoornde’.
6. De Biblioteca Medicea Laurenziana – 1559
De bibliotheek bij de Basilica San Lorenzo in Florence en wordt in het algemeen beschouwd als een meesterwerk van de renaissancebouwkunst.
7. Bacchus – 1497
Bacchus is een ander vroeg werk van Michelangelo. De marmeren sculptuur staat in het museum Bargello in Florence. Het beeld is 203 cm hoog. Het is een afbeelding van de Romeinse Bacchus. Bij de oude Grieken is deze bekend onder de naam Dionysus, de god van de wijn. Michelangelo heeft het beeld bewust overdreven wankelend afgebeeld met een kleine sater als tegenwicht en steun.
8. Tondo Doni – 1506
De Heilige Familie (Tondo Doni) is gemaakt voor een koopman. Het hangt in zaal 25 van het museum Uffizi in Florence. Het heeft een diameter van 120 cm. Het schilderij toont Maria die de levendige Christus overneemt uit de armen van Jozef. De kleurstelling is opmerkelijk koel.
Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst, ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product.
Rosalyn is schrijfster en vertaalster. Zij is de drijvende kracht achter Art Insite en zorgt voor waardevolle content. Heb je vragen of wil je een vermelding op onze website? Neem dan contact met haar op via het contactformulier.